Son.az Türkiyə mətbuatına istinadən xəbər verir ki, HAVELSAN-ın döyüş idarəetmə sistemi "Advent" bu prosesin baş rol oyunçusudur. Dünyada bənzər bir sistemi hazırlaya bilən ölkə sayı "bir əlin barmaqlarını keçməz" deyə xarakterizə olunur.

4 qitədə istifadə edilən "Advent" strateji əhəmiyyətinə görə mütəxəssislər tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Türkiyənin müdafiə sənayisinin ən mühüm qurumlarından biri olan HAVELSAN yaxınlarda imzaladığı yeni müqavilə ilə əslində təkcə bir ixrac uğurundan çox daha əhəmiyyətli bir addım atmış oldu. Şirkətin açıqlamasına görə, Çili Dəniz Qüvvələri ilə imzalanan müqavilə çərçivəsində iki fırkateynin modernləşdirilməsi üçün "Advent" Savaş İdarəetmə Sistemi (SYS) təmin ediləcək.

İlk baxışda, bu xəbər bir sistemin ixracı kimi görünsə də, mütəxəssislərə görə, bu, Türkiyənin gəldiyi nöqtəni göstərən son dərəcə dəyərli bir məlumatdır. "HAVELSAN-ADVENT" sistemi nə işə yarayır, Mavi Vətən üçün nə ifadə edir və sistemin ixrac xəbərləri necə qiymətləndirilməlidir, bu sualların cavabları prosesi daha yaxşı anlamağa kömək edir.

SYS kağız üzərində "döyüş idarəetmə sistemi" olaraq qəbul edilsə də, bu konsepti daha ətraflı izah edirik. Mütəxəssis Kozan Selçuk Erkan, ADVENT-in "Dünyadakı ən yeni texnologiyalarla" inkişaf etdirildiyini vurğulayır. Erkan  bu sistemin məlumatı toplamaqla yanaşı, doğru şəkildə təhlil edib, lazım olduqda digər sistemlərlə paylaşmanın həyati əhəmiyyətini qeyd edir. Bu səbəbdən, sistemin 4 fərqli versiyası mövcuddur.

Erkan bu konsepti aydınlaşdırmaq üçün konkret bir misal gətirir: "Havadakı bir İHA-nın əldə etdiyi görüntünün gəmi idarəetmə sistemində də görünməsi kimi düşünə bilərsiniz. Hətta bunun üzərinə quru platformalarını da əlavə edə bilərsiniz. Beləliklə, müxtəlif platformaların bir-biri ilə ünsiyyət qurması təmin edilir. Nəticədə gəminin yalnız öz sensorlarından asılı olmağını aradan qaldıraraq, onu uzaq sistemlərdən də anlıq məlumat ala biləcək bir səviyyəyə qaldırırsınız. Bu da sahə görüntüsünün daha da dəqiq olmasını təmin edir".

Türkiyə uzun illərdir ki, dəniz platformalarının istehsalında təcrübə qazanmışdır. Ancaq son illərdə bu qabiliyyət çox daha irəliləmişdir. Keçmişdə xarici ölkələrdən alınan texnologiya və sistemlərlə qurduğumuz gəmiləri artıq çox böyük ölçüdə özümüz istehsal edirik.

Kozan Selçuk Erkan burada vacib bir məqamı vurğulayır. O, Türk müdafiə sənayesinin inkişaf etmiş bir mərhələyə çatdığını qeyd edir: "Sadəcə gəmi istehsal edib onun radarları və ya oxşar sistemlərlə topladığımız məlumatdan daha irəli getdik. Biz artıq dənizdəki və havadakı məlumatları anlıq olaraq görürük. Yaxın gələcəkdə bəlkə də su altı insansız vasitələrlə su altı məlumatlarını da anlıq olaraq əldə edəcəyik."

O, HAVELSAN-ın Türk Dəniz Qüvvələri ilə koordinasiya edərək inkişaf etdirdiyi ADVENT sistemi ilə Türkiyənin dünyada çox az sayda ölkənin edə bildiyi bir sistemin milli imkanlarla qurulması nöqtəsinə gəldiyini izah edir. O, dünyada bu cür döyüş idarəetmə sistemini öz başına istehsal edə bilən ölkə sayısının bir əl barmaqlarını keçmədiyini bildirir.

"Artıq yalnız gəmi istehsal edib satan bir ölkə deyil, digər ölkələr tərəfindən inşa edilən gəmilərə də Türk müdafiə sənayesi məhsulları sata bilirik. Filipinlərə Gökdeniz yaxın hava müdafiə sisteminin ixracı buna bir nümunədir. İndi də HAVELSAN-ın Çiliyə ADVENT SYS ixrac etdiyini bilirik" deyə Erkan sözlərinə əlavə edib.

Bu, 4 qitəyə, 9 ölkəyə yayılmışdır. Beləliklə, Asiya, Avropa, Afrika və Cənubi Amerikada bu sistemdən istifadə ediləcək.

ADVENT dünyada 85-dən çox üzən, su altına enən, uçar, quru və insansız platforma ilə inteqrasiya olunur. Sistem, dəniz və hava platformalarında istifadə edilən 4 fərqli versiyaya malikdir.

Türkiyə, artıq dənizcilik sahəsində dünyanın ən üst səviyyəli oyunçularından biridir.

Hüseyn Son.az